Η φορετή τεχνολογία (wearable devices) έχει αναδειχθεί σε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας για εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι σύγχρονες συσκευές καταγράφουν φυσιολογικές παραμέτρους, όπως ο καρδιακός ρυθμός, τα επίπεδα κορεσμού οξυγόνου και – σε ορισμένα μοντέλα – παρέχουν ακόμη και μονήρες ηλεκτροκαρδιογράφημα (single-lead ECG). Στην καρδιολογία, οι δυνατότητες για πρώιμη ανίχνευση αρρυθμιών και παρακολούθηση συμπτωμάτων καθιστούν τα wearables ένα δυναμικά αναπτυσσόμενο εργαλείο στην προληπτική και εξατομικευμένη φροντίδα.
Κλινικές Δυνατότητες των Wearables
- Ανίχνευση αρρυθμιών: Συσκευές όπως το Apple Watch έχουν επιτύχει επαρκή ευαισθησία και ειδικότητα στην αναγνώριση επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής, όπως τεκμηριώνεται σε μελέτες (π.χ. Bumgarner et al., JACC 2018).
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα μίας απαγωγής: Παρέχει διαγνωστική ένδειξη σε περιπτώσεις παροδικών συμπτωμάτων (π.χ. αίσθημα παλμών, ζάλη), ιδιαίτερα χρήσιμο για εντοπισμό επεισοδίων που δεν καταγράφονται κατά την επίσκεψη στον ιατρό.
- Καταγραφή HR, HRV, ποιότητας ύπνου και επιπέδων δραστηριότητας: Τα δεδομένα αυτά προσφέρουν ενδείξεις για επίπεδα στρες, κόπωσης ή ανάρρωσης – με κλινική αξία σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια ή μετά από επεμβάσεις.
- Ανίχνευση υποξυγοναιμίας ή διαταραχών ύπνου (όπως υπνική άπνοια): Ορισμένες συσκευές καταγράφουν SpO₂, συμβάλλοντας ενδεικτικά στον εντοπισμό διακυμάνσεων οξυγόνωσης.
Πιθανές Κλινικές Εφαρμογές
- Πρώιμος εντοπισμός κολπικής μαρμαρυγής σε ασθενείς αυξημένου κινδύνου (π.χ. ηλικία >65 ετών, υπέρταση, ΣΔ).
- Μακροχρόνια παρακολούθηση ασθενών με γνωστή καρδιολογική νόσο (π.χ. συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, συχνές παροξυσμικές ταχυαρρυθμίες).
- Συμπληρωματική πληροφορία σε τηλεπαρακολούθηση: Στα πλαίσια remote monitoring, τα wearables μπορούν να παρέχουν real-time δεδομένα που ενισχύουν την κλινική εκτίμηση.
Περιορισμοί και Προκλήσεις
- Ψευδώς θετικά αποτελέσματα: Σε νεότερους, υγιείς χρήστες, έχουν παρατηρηθεί αυξημένα ποσοστά λανθασμένων ενδείξεων, οδηγώντας συχνά σε περιττές εξετάσεις ή ανησυχία.
- Έλλειψη ολιστικής πληροφόρησης: Τα wearables απομονώνουν επιμέρους παραμέτρους, χωρίς να ενσωματώνουν το πλήρες ιατρικό ιστορικό, συνοδά νοσήματα ή φαρμακευτική αγωγή.
- Επιπτώσεις στο ψυχολογικό προφίλ του ασθενούς: Η συνεχής παρακολούθηση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος και υπερβολική εξάρτηση από τις μετρήσεις.
Ο Ρόλος του Καρδιολόγου
Ο καρδιολόγος καλείται να αξιολογεί τα δεδομένα από τα wearables στο πλαίσιο της συνολικής εικόνας του ασθενούς. Η κλινική κρίση παραμένει θεμέλιο της διάγνωσης και της θεραπευτικής προσέγγισης. Παράλληλα, απαιτείται γνώση των τεχνικών δυνατοτήτων και των ρυθμιστικών περιορισμών των συσκευών, καθώς πολλές από αυτές δεν διαθέτουν ακόμη επίσημες ιατρικές εγκρίσεις (FDA/CE mark).
Μέλλον και Τεχνολογικές Προοπτικές
- Ενσωμάτωση πολλαπλών αισθητήρων (multi-sensor platforms) για ταυτόχρονη καταγραφή HR, αναπνοής, θερμοκρασίας, SpO₂, κίνησης.
- Ανάλυση με τη βοήθεια Τεχνητής Νοημοσύνης (AI): Εκτίμηση κινδύνου απορρύθμισης σε καρδιακή ανεπάρκεια ή προειδοποίηση για επικείμενα επεισόδια.
- Συνδυασμός wearables με εμφυτεύσιμες συσκευές (π.χ. loop recorders, CRTs): Προς ένα ολοκληρωμένο monitoring περιβάλλον
Συμπεράσματα
Η φορετή τεχνολογία δεν αντικαθιστά τον γιατρό, ούτε τη φυσική εξέταση, αλλά λειτουργεί ως συμπληρωματικό εργαλείο πρόληψης και διαχείρισης σε επιλεγμένους ασθενείς. Η αξιοποίησή της απαιτεί ορθολογική χρήση, σωστή εκπαίδευση και κριτική σκέψη. Η υπεύθυνη ενσωμάτωση των wearables στην καρδιολογική πράξη μπορεί να ενισχύσει την εξατομίκευση της φροντίδας και να φέρει την ιατρική πιο κοντά στην καθημερινότητα του ασθενούς.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- Bumgarner JM, et al. Smartwatch algorithm for automated detection of atrial fibrillation. J Am Coll Cardiol. 2018.
- Perez MV, et al. Large-scale assessment of a smartwatch to identify atrial fibrillation. N Engl J Med. 2019.
- Steinhubl SR, et al. Cardiovascular monitoring using wearable sensors. Nat Rev Cardiol. 2015.
- Tison GH, et al. Passive detection of atrial fibrillation using a smartwatch. JAMA Cardiol. 2018.
