Στο Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης στις 17/7 έγινε η πρώτη, στην Βόρεια Ελλάδα, edge to edge repair επιδιόρθωση μιτροειδούς βαλβίδας με το σύστημα PASCAL™ της εταιρείας Edwards.
Η Συσκευή PASCAL™
Η επέμβαση διήρκεσε 3 ώρες και αφορούσε άνδρα ασθενή 63 ετών, πολύ υψηλού χειρουργικού κινδύνου, από την Γ Καρδιολογική Κλινική (Pericardium team) και τους Δρ Χουρμούζιο Αραμπατζή, τον Δρ. Απόστολο Τζίκα και Δρ Κωνσταντίνο Παπαδόπουλο. O ασθενής στις 20.7 έλαβε εξιτήριο σε πολύ καλή γενική κατάσταση
Η επέμβαση γίνεται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο με γενική αναισθησία. Αφού τοποθετηθεί ένα θηκάρι στην μηριαία φλέβα του ασθενούς, καθοδηγούμε έναν ειδικό καθετήρα στον δεξιό κόλπο της καρδιάς και γίνεται παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος (transeptal puncture) έτσι ώστε να βρεθούμε στον αριστερό κόλπο και πάνω από την μιτροειδή βαλβίδα. Στη συνέχεια και υπό συνεχή διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφική καθοδήγηση γίνεται η σύλληψη των γλωχίνων της μιτροειδούς.
Η τεχνική αυτή προσομοιάζει μία χειρουργική τεχνική για την επιδιόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας, που περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Alfieri. H τεχνική με την χρήση ράμματος ανάμεσα στα A2 και P2 τμήματα της μιτροειδούς κατορθώνει να συλλάβει τις γλωχίνες 
Τεχνική Alfieri (edge to edge repair)
και να δημιουργήσει 2 νέα στόμια ελαττώνοντας έτσι την ανεπάρκεια (Fucci C, Sandrelli L, Pardini A, Torracca L, Ferrari M, Alfieri O. Improved results with mitral valve repair using new surgical techniques. Eur J Cardiothorac Surg. 1995;9:621–627). Με την συσκευή PASCAL™ γίνεται η συρραφή των γλωχίνων χωρίς ο ασθενής να υποβληθεί σε χειρουργείο. Το σύστημα PASCAL™ διαθέτει κάποια χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδιαιτέρως αποτελεσματικό στην επιδιόρθωση της μιτροειδούς βαλβίδας. Με την χρήση μιας και μόνο συσκευής
Η Συσκευή PASCAL™
επιτυγχάνεται σύλληψη των γλωχίνων της βαλβίδας στην πλειονότητα των περιπτώσεων (>80%, 1.2 εμφυτεύσιμες συσκευές ανά ασθενή). Η εξειδικευμένη κατασκευή έχει έναν ειδικό αρθρωτό άξονα
Συσκευή PASCAL™ τοποθετημένη στις γλωχίνες με απεικόνιση του spacer
και σέβεται την γηγενή/φυσιολογική κίνηση των γλωχίνων, ελαχιστοποιώντας στο μέγιστο την κόπωση (stress) που υφίστανται οι γλωχίνες μετά την σύλληψη. Πρόσθετα, η πλοήγηση, τοποθέτηση αλλά και επανατοποθέτηση της συσκευής είναι εξαιρετικά ασφαλής με μία ευρεία γκάμα κινήσεων στον αριστερό κόλπο αλλά και στον υποβαλβιδικό σχηματισμό.
Σύστημα πλοήγησης της συσκευής PASCAL™
Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας αποτελεί την πιο συχνή βαλβιδοπάθεια στις ΗΠΑ και τη δεύτερη συχνότερη στην Ευρώπη (25% του συνόλου των βαλβιδοπαθειών), έπειτα από τη στένωση της αορτικής βαλβίδας. Η ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδας, εφόσον δεν αντιμετωπισθεί εγκαίρως, οδηγεί προοδευτικά σε καρδιακή ανεπάρκεια και θάνατο. Υπάρχουν δύο τύποι ανεπάρκειας μιτροειδούς. Η εκφυλιστική ή πρωτοπαθής (Degenerative Mitral Regurgitation/DMR) ανεπάρκεια μιτροειδούς οφείλεται σε πάθηση καθαυτού του βαλβιδικού μηχανισμού, συνηθέστερα εξαιτίας μυξωματώδους εκφύλισης των πτυχών (γλωχίνων) της, με αποτέλεσμα την πρόπτωσή τους ή την εκδήλωση πλήρως αστήρικτης γλωχίνας. Η λειτουργική ή δευτεροπαθής (Functional Mitral Regurgitation/FMR) ανεπάρκεια μιτροειδούς οφείλεται σε προϋπάρχουσα καρδιακή δυσλειτουργία (π.χ. μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου) και της συνεπαγόμενης διάτασης των καρδιακών κοιλοτήτων.
Η σημαντική μείωση της θνητότητας κατά την οξεία φάση του εμφράγματος μυοκαρδίου (πρωτογενής αγγειοπλαστική), η ελάττωση της επίπτωσης του αιφνίδιου καρδιακού (αρρυθμιολογικού) θανάτου στους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια (σύγχρονη φαρμακοθεραπεία, εμφυτεύσιμος απινιδωτής) και η προοδευτική γήρανση του πληθυσμού (χρόνια κολπική μαρμαρυγή), καθιστούν τη δευτεροπαθή ανεπάρκεια της μιτροειδούς ολοένα και πιο συχνή.
Μέχρι πρόσφατα, για του ασθενείς με δευτεροπαθή ανεπάρκεια μιτροειδούς, δεν υπήρχε καλά τεκμηριωμένη χειρουργική ή άλλη επεμβατική θεραπεία και ως εκ τούτου στην πλειονότητά τους αντιμετωπίζονταν συντηρητικά. Ωστόσο, νεότερα δεδομένα από τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές (μελέτη COAPT- N Engl J Med. 2018 Dec 13;379(24):2307-2318) κατέδειξαν σημαντική μείωση της ανάγκης για νοσηλεία και αύξηση της επιβίωσης, σε σχέση με την ομάδα ελέγχου, στους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε διαδερμική επιδιόρθωση της βαλβίδας ενώ ταυτόχρονα πιστοποιήθηκε το εξαιρετικό προφίλ ασφάλειας της μεθόδου. Ασθενείς που είναι σε βέλτιστη αγωγή καρδιακής ανεπάρκειας (συμπεριλαμβανομένης και της θεραπείας καρδιακού επανασυγχρονισμού/CRT) και είναι συμπτωματικοί (λειτουργική κλάση κατά NYHA τουλάχιστον ΙΙ) αξιολογούνται από την ομάδα καρδιάς (Heart team) και αν πληρούν τα κριτήρια για την θεραπεία είναι δυνητικά υποψήφιοι για την τεχνική PASCAL™.
