Οι υπερήλικες (άτομα άνω των 75 ετών) είναι μία διαρκώς αυξανόμενη πληθυσμιακή ομάδα. Η στεφανιαία νόσος (στηθάγχη και έμφραγμα) είναι η πιο συχνή πάθηση των ενηλίκων. Μοιραία λοιπόν, εμείς οι καρδιολόγοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε καθημερινά πολλούς υπερήλικες. Με το άρθρο αυτό θα σας ενημερώσουμε για τους κινδύνους και τα οφέλη της αγγειοπλαστικής με στεντ/stent στους υπερήλικες. Υπολογίζεται ότι το 2040, στις ανεπτυγμένες χώρες, ο πληθυσμός των ηλικιωμένων θα πενταπλασιαστεί. Πρόσθετα, 4 στους 5 υπερήλικες έχουν στεφανιαία νόσο (80%) και 2 στους 3 (66%) θανάτους από νοσήματα του καρδιαγγειακού (έμφραγμα και εγκεφαλικό), συμβαίνουν σε άτομα μεγαλύτερα των 75 ετών. Γνωρίζουμε ότι η ηλικία, από μόνη της, αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου που αυξάνει την θνητότητα στην στεφανιαία νόσο.
Σας παραθέτουμε κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την χώρα μας. Το 14% του πληθυσμού μας είναι άνω των 75 ετών και κάθε 5 έτη αυξάνεται κατά 100.000. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο ρυθμός αύξησης των υπερηλίκων στην Ελλάδα είναι 21,4% όταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 17,2% (στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας). Στην χώρα μας το 25% των υπερηλίκων λαμβάνουν περισσότερα από 5 φάρμακα σε καθημερινή βάση, το 70% έχει περισσότερες από 1 πάθηση, και καταλαμβάνουν το 50% των συνολικών κρεβατιών σε νοσοκομεία και κλινικές (το 25% από αυτά για οξέα περιστατικά). Η στεφανιογραφία και ακολούθως η αγγειοπλαστική με στεντ/stent, αποτελεί την πιο διαδεδομένη αντιμετώπιση του εμφράγματος αλλά και της στηθάγχης. Ενώ όπως είπαμε ο αριθμός των υπερηλίκων αυξάνει, ένα μικρό ποσοστό από αυτούς φτάνει σε μία αίθουσα αιμοδυναμικού εργαστηρίου για στεφανιογραφία-αγγειοπλαστική.
ΑΙΤΙΕΣ
Οι παράγοντες που αιτιολογούν την ελαττωμένη προσέλευση, εξηγείτε με το ότι οι ηλικιωμένοι:
- Έχουν άτυπα ή και καθόλου συμπτώματα,
- Τα συμπτώματα πολλές φορές υποεκτιμούνται. Κόπωση ή και δύσπνοια που εμφανίζεται ενώ δεν προϋπήρχε, λανθασμένα πολλές φορές αποδίδεται στο «ότι πέρασαν τα χρόνια ιατρέ»… ενώ ουσιαστικά μπορεί να υπάρχει σοβαρού βαθμού στένωση στα στεφανιαία αγγεία,
- Πολλές φορές προσέρχονται καθυστερημένα για ιατρική βοήθεια,
- Το ηλεκτροκαρδιογράφημα πολλές φορές δεν βοηθά στην διάγνωση,
- Έχουν συνοδές παθήσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο των επιπλοκών,
- Υποβάλλονται ελάχιστα σε διαγνωστικά τεστ.
Γενικά, οι ιατροί είναι διστακτικοί στο να προχωρήσουν σε στεφανιογραφία και αγγειοπλαστική με στεντ/stent σε έναν υπερήλικα. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος που έχει ένας ασθενής τόσο μεγαλύτερο είναι και το όφελος που θα έχει από μία επέμβαση επαναιμάτωσης (διάνοιξη με στεντ/stent). Η αιμορραγία είναι μία επιπλοκή που μπορεί να συμβεί κατά την επέμβαση (από το σημείο παρακέντησης) αλλά και μετά καθώς ο ασθενής λαμβάνει φάρμακα που αραιώνουν το αίμα (αντιθρομβωτικά). Οι ηλικιωμένοι εξ ορισμού αποτελούν μία ομάδα που έχουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγικής διάθεσης. Πρόσθετα μπορεί να θεραπεύονται με αντιπηκτικά (για κολπική μαρμαρυγή ή για μηχανική βαλβίδα), υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να υποβληθούν σε κάποιο μη καρδιακό χειρουργείο (αρθροπλαστική) όπως επίσης ελλοχεύει και ο κίνδυνος των πτώσεων (και αιμορραγίας). Πολλοί δε έχουν επηρεασμένη την νεφρική λειτουργία σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό κατάσταση που αυξάνει την αιμορραγική διάθεση.
